Baggerbeugels of baggernetten

NaamBaggerbeugels of baggernetten
Korte beschrijvingDit gereedschap werd gebruikt bij de natte vervening om veenbagger mee uit een moeras of van de bodem van een water te scheppen. De baggerbeugel bestaat uit een lange steel, waaraan een stalen ring is bevestigd en een net welke met leren riempjes aan de metalen ring is bevestigd. Aan de voorkant van de stalen ring zit een zogenaamde schraapplaat die afhankelijk van de grondsoort een puntige afwerking heeft. De grondsoort is ook bepalend voor de maaswijdte van het net. Met de baggerbeugel was het mogelijk om veen tot zo’n twee meter onder de waterspiegel weg te baggeren, een praktijk die veentrekken of slagturven werd genoemd. De veenbagger werd in een praam gehesen en later op de legakker uitgegooid om te ontwateren en te drogen waarna er turf van gestoken kon worden.
Themanijverheid
Datering17e eeuw
Materiaalijzer, hout, leer en touw
CollectieHistorische kring ’In de Gloriosa’
PlaatsAnkeveen, ‘s-Graveland en Kortenhoef
ToelichtingTot het jaar 1000 was het gebied tussen Vecht en Eem nog zo dun bevolkt dat de bevolking nog geen behoefte had aan het uitbreiden van land voor landbouw en veeteelt. Door de toenemende bevolkingsdruk begon daarna de ontginning van de veengebieden ten behoeve van landbouw en brandstof. Hiertoe werd het veen eerst ontwaterd door het graven van sloten en vaarten. Tot 1500 was het vooral droge vervening: het steken van het hoge veen boven de waterspiegel. Na 1500 werd steeds meer tot natte vervening overgegaan: het uitbaggeren van het veen met behulp van baggerbeugels met baggernetten. Nadat de veenlaag was ingedroogd werden turven gesneden en gestoken.
Na 1860 liep het veenbedrijf geleidelijk ten einde. Door de natte vervening zijn de grote plassen rond Loosdrecht, Kortenhoef en Ankeveen ontstaan met petgaten en legakkers.